تحلیل تجربی عوامل موثر بر موفقیت هدف گذاری تورمی در ایران با تاکید بر شفافیت و پاسخگویی بانک مرکزی

یکی از اهداف اصلی سیاست پولی، ثبات قیمت ها است و در این چارچوب یکی از موفق ترین رویکردهایی است که در دهه های اخیر هدف گذاری تورمی معرفی شده است. در این مقاله عوامل موثر بر هدف گذاری تورم مانند استقلال و شفافیت بانک مرکزی، عدم قطعیت تورمی، حداقل دستمزد اسمی، پایه پولی و نرخ ارز در ایران برای دوره زمانی 1396-1357 مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا استقلال بانک مرکزی را با استفاده از تحلیل مؤلفه اصلی (PCA) محاسبه کرده و سپس عوامل مؤثر بر تورم هدف را بررسی کردیم. نتایج نشان داد که استقلال بانک مرکزی و شفافیت و تعهد به پاسخگویی تأثیر منفی و معناداری بر شکاف تورمی از تورم هدف داشته است. حداقل دستمزد اسمی، پایه پولی، نرخ ارز، عدم قطعیت تورم تاثیر مثبتی بر شکاف تورمی تورم هدف دارند. بنابراین برای دستیابی به هدف تورمی باید مقدمات اتخاذ این سیاست پولی فراهم شود. همچنین از آنجایی که نرخ ارز یکی از متغیرهایی است که بر نرخ تورم تأثیر می گذارد و تأثیر عمده ای بر نرخ تورم کشور دارد، بنابراین داشتن سیاست معاملاتی و ارزی می تواند نتایج زیادی در دستیابی به اهداف تورمی داشته باشد.

کلید واژه ها

• هدف گذاری تورم
• استقلال و شفافیت بانک مرکزی
• سیاست های پولی

منابع

- آیزنمن، جی، هاچیسون، ام، و نوی، آی (2010). هدف گذاری تورم و نرخ ارز واقعی در بازارهای نوظهور، مجله توسعه جهانی 39 (5)، 712-724.

- آرمان، س ا. قربان نژاد، م و وافیلی، و. (1396). نگاهی به تورم در ایران، رویکرد وارکس. فصلنامه مطالعات اقتصاد کاربردی در ایران ، شماره 22، 99-121.[به فارسی]

- بالو نژاد، ر.(1383). هدف گذاری تورم در برنامه دوم توسعه ایران: کاربرد تئوری کنترل بهینه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.[به فارسی]

- برنانکی، ب، اس، لاوباخ، تی، میشکین، اف، اس، و پوسن، آ، اس. (1999). هدف گذاری تورم، درس هایی از تجربه بین المللی، انتشارات دانشگاه پرینستون، پرینستون، نیوجرسی، 69-85.

- بلانچارد، او جی (1986). مارپیچ قیمت دستمزد. فصلنامه اقتصاد، 101 (3)، 543-565.

- Brito, R D, & Bystedt, B. (2010). هدف گذاری تورم در اقتصادهای نوظهور، شواهد پانل، مجله اقتصاد توسعه، 91 (2)، 198-210.

- بریتو، اس.، کریر-سوالو، ام. ی.، و گراس، بی. (2018). اختلاف نظر در مورد تورم آینده: درک مزایای هدف گذاری تورم و شفافیتصندوق بین المللی پول

- Canarella، G.، & Miller، S. M. (2017). هدف گذاری تورم و تداوم تورم: شواهد جدید از ادغام کسری و هم انباشتگیمجله اقتصاد و تجارت 92 45-62.

- کریستنسن، A، M، Hansen، N، L. (2005). رژیم سیاست پولی و توسعه متغیرهای کلان اقتصاد مرکزی در کشورهای OECD 1970-2003، اسناد بانک ملی دانمارک شماره 31

- Chow, G, C. (1975). تجزیه و تحلیل و کنترل سیستم اقتصادی پویا، جان ویلی، پسران، نیویورک، 163-166.

- Corbo, V, Landerretche, O, Schmidt-Hebbel, K. (2001). ارزیابی هدف گذاری تورم پس از یک دهه تجربه جهانی، مجله بین المللی مالی و اقتصاد، 6 (4)، 343-368.

- Creel ، J و P ، Hubert.(2010). آیا هدف قرار دادن تورم رفتار سیاست پولی را تغییر داده است؟دینامیک کلان اقتصادی ، FirstView ، 1-21.

- Cukierman ، A ، & Webb ، S ، B. (1992). تأثیر سیاسی بر بانک مرکزی ، شواهد بین المللی ، بررسی اقتصادی بانک جهانی ، 9 ، 327-423

- Dargahi ، H. ، & Atashk ، A. (2002). هدف قرار دادن تورم در ایران: شرایط و ابزارهای سیاست. مجله تحقیقات اقتصادی (Tahghighat-e-eghtesadi) ، 37 (1) ، 119-147.[به فارسی]

- دگل ، گای.(2001). پرونده برای هدف قرار دادن تورم در کشورهای آسیای شرقی ، مقاله تهیه شده برای کنفرانس بانک مرکزی استرالیا در مورد مسیرهای آینده در سیاست های پولی در سهولت آسیا (ژوئیه) ، 18-21.

- Dumiter ، F ، C. (2009). اندازه گیری استقلال بانک مرکزی و هدف قرار دادن تورم در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه. مجله اقتصاد Timisoara ، 2 (6) ، 83-100 ، سیاست اقتصادی ، 13 ، 341-392.

- Eichengreen ، B. (2002). آیا بازارهای نوظهور می توانند شناور شوند؟آیا آنها باید تورم را هدف قرار دهند؟مقاله کار بانک مرکزی برزیل 36.

- Farzinvash ، A. ، & Asgharpur ، H. (2007). اثر نامتقارن نرخ ارز بر بازده و قیمت ها در ایران ، مجله علوم اقتصادی ، 1 ، 139-164.[به فارسی]

- گرین ، J. H. (1996). هدف قرار دادن تورم: تئوری و پیامدهای سیاست. مقالات کارکنان ، 43 (4) ، 779-795.

- Grilli ، V. ، Masciandaro ، D. ، & Tabellini ، G. (1991). نهادهای سیاسی و پولی و سیاست های مالی عمومی در کشورهای صنعتی. سیاست اقتصادی ، 6 (13) ، 341-392.

- جعفری Samimi ، A ، Balounejad Nouri ، & Tehranchian ، A M. (2016). بررسی تأثیر شوک های درآمد نفت بر تولید و تورم تحت شرایط قیمت و چسبندگی دستمزد. اقتصاد انرژی سه ماهه ، 12 (48) ، 1-32 ، [به زبان فارسی]

- جعفری سمی ، A ، و Derakhshani ، K. (2016). استقلال بانک مرکزی در ایران: یک تحلیل نظری و تجربی. مجله تحقیقات پولی و بانکی ، 24 ، 190-167 ، [به زبان فارسی]

- Leiderman ، L. ، & Svensson ، L. E. O. (1995). اهداف تورم (مرکز تحقیقات سیاست اقتصادی ، لندن).

- Mehrotra ، A. ، & Yetman ، J. (2018). آیا اهداف تورم معتبر است؟یک تست جدیدنامه های اقتصاد ، 167 ، 67-70.

- Mishkin ، F. S. ، & Schmidt-Hebbel ، K. (2001). یک دهه هدف قرار دادن تورم در جهان: ما چه می دانیم و چه چیزی را باید بدانیم؟(شماره W8397). دفتر ملی تحقیقات اقتصادی.

- Mishkin ، F ، S ، & Schmidt ، Hebbel ، K. (2004). یک دهه از تورم در جهان ، ما چه می دانیم و چه چیزی را باید بدانیم؟در N ، Loayza ، R ، Soto (eds) ، هدف قرار دادن تورم ، طراحی ، عملکرد ، چالش ها ، سانتیاگو ، شیلی ، بانک مرکزی شیلی ، مقاله کار 5617.

- Mishkin ، FS ، & MA ، Savastano.(2000). استراتژی های سیاست پولی برای آمریکای لاتین ، مقاله کار NBER شماره 7617.

- Mousavi ، H ، & Mustaani ، Z. (2012). هدف قرار دادن تورم ، کاربرد نظریه کنترل بهینه ، مجله سه ماهه مدل سازی اقتصادی ، 31 ، 41-58.[به فارسی]

- استیو کیزیزی ، موگروا (صندلی) ، آنیانوو ، جان سی ، فی ، ایسا.(2015). تورم هدف قرار دادن سیاست پولی ، نوسانات تورم و رشد اقتصادی در آفریقای جنوبی ، مقاله کار ، 216 ، ژانویه 2015.

- Omid ، M ، Ardakani ، A ، Kishor ، N & Suyong Song ، S. (2018). ارزیابی مجدد اثربخشی هدف قرار دادن عفونت ، مجله پویایی و کنترل اقتصادی ، 90 ، 76-97.

- رومر ، د. (2006). اقتصاد کلان پیشرفته (Taghavi ، M. Trans.) ، تهران ، ایران: دانشگاه آزاد اسلامی ، انتشارات شعبه علوم و تحقیقات.[به فارسی]

- Sargent ، T ، & N ، Wallace.(1981). برخی از حسابهای ناخوشایند پولی ، بانک مرکزی فدرال رزرو مینیاپولیس ، بررسی فصلنامه ، پاییز 1981.

- Svensson ، L ، E ، O. (1997). هدف قرار دادن تورم: اجرای و نظارت بر اهداف تورم ، مجله بررسی اقتصادی اروپا ، 41 (6) ، 111 1-1146.

- وودفورد ، م. (2005). دانش مشترک ناقص و تأثیر سیاست های پولی ، در دانش ، اطلاعات و انتظارات در اقتصاد کلان مدرن ، به افتخار ادموند S ، مقاله کار NBER شماره ، 8673.